قهوه جوش و موکاپات از فلزات مختلفی ساخته می شوند. گاهی برای ساخت آنها از ترکیب چند فلز استفاده می شود. البته سازندگان این محصولات فلزات به کار برده شده را در اولویت قرار نمی دهند. و بیشتر توجه به نحوه کارکرد آنان است.
باید دید هر کدام از این فلزات چه خواصی دارند. آیا تاثیری بر قهوه، عطر و طعم و سلامت آن می گذارند؟
قهوه جوش و موکاپات چیست؟
موکاپات دستگاهی است که با آن قهوه اسپرسو تهیه می کنند. هر چند کیفیت قهوه اسپرسو با آن با دستگاههای اسپرسوساز قابل مقایسه نیست. اما وسیله ای مناسب برای درست کردن اسپرسو خانگی است.
موکاپات از سه قسمت تشکیل شده است : زیرین، میانی، بالایی
در قسمت زیرین آب و در قسمت میانی پودر قهوه می ریزیم. موکاپات را روی شعله مستقیم قرار می دهیم. وقتی آب جوش بیاید به پودر قهوه نفوذ می کند. قهوه نهایی در مخزن بالایی موکاپات درست می شود.
در این مقاله فلزات به کار رفته در موکاپات را بررسی می کنیم.
فلزات به کار رفته در قهوه جوش و موکاپات
آلومینیوم
برنج
مس
استیل

موکاپات آلومینیوم
اغلب قهوه سازهای کوچک و خانگی مثل موکاپات با فلز آلومینیوم ساخته می شوند. فلز آلومینیوم از نظر وزن سبک تر است. مقاومت بالاتری در مقابل خوردگی و پوسیدگی دارد. از نظر هزینه نیز بسیار مقرون به صرفه است و قیمت آن پایین تر است.
یکی از ویژگی های مثبت موکاپات های آلومینیومی این است که اگر آب قهوه جوش تمام شود، نمی سوزد. این قهوه سازها سریع گرم شده و قهوه در آن زودتر دم می کشد. قهوه جوش های آلومینیومی رسانای حرارتی بسیار خوبی هستند. اگر موکاپات آلومینیومی هنگام خرید خوردگی داشته باشد، ممکن است با قهوه واکنش داده و مقداری آلومینیوم از سطح فلز کنده شده و وارد قهوه شود.
اگر آلومینیوم با قهوه وارد بدن شود. برای سلامتی بسیار ضرر دارد. چون فلز آلومینیوم واکنش پذیری بالایی دارد.
بهتر است هنگام خرید قهوه جوش آلومینیومی مطمئن شوید جنس آن مناسب است. بهترین جنس اکسید آلومینیوم (هاردآنالایزر) است.
برای تمیز کردن قهوه جوش و موکاپات از آب گرم استفاده کنید. وقتی قهوه درون قهوه ساز می جوشد، یک لایه چربی درون آن ایجاد می شود. شستشوی موکاپات با مایع ظرفشویی این لایه را از بین برده و باعث می شود نوشیدنی طعم فلز داشته باشد.
اگر مایل به استفاده از مایع ظرفشویی برای تمیز کردن قهوه جوش هستید، حتما از اسفنج نرم استفاده کنید. لایه چربی باقیمانده از قهوه باید کاملا تمیز شود. چون اگر خوب تمیز نشود لایه چربی فاسد شده و موکاپات بو می گیرد.
ویژگی موکاپات های آلومینیومی
- رسانای حرارتی بالا نسبت به مس
- قیمت ارزان تر نسبت به موکاپات مسی
برای اینکه موکاپات های آلومینیومی دچار خوردگی و همچنین زنگ زدگی نشوند، سازندگان دستگاههای قهوه ساز آنها را با یک رویه از جنس استیل می پوشانند.
لایه استیل ضدزنگ مقاومت موکاپات را در حد فولاد بالا می برد. و گرمایش فلز آلومینیوم را دارد. این لایه استیل از تماس آب با آلومینیوم جلوگیری کرده و قهوه جوش را از خوردگی و زنگ زدگی محافظت می کند.
موکاپات برنج
برنج یک نوع آلیاژ است که از ترکیب فلز مس و روی به دست می آید. چون فلز روی از مس بسیار ارزان تر است، استفاده از این آلیاژ باعث صرفه جویی در هزینه می شود. همچنین فلز روی باعث می شود قدرت گرمایش برنج بیشتر شود. حدود 32 تا 39 درصد آلیاژ برنج، فلز روی است.
برنج در مقایسه با آلومینیوم پایداری دمای بهتری دارد. انتقال گرما هم در این فلز نسبتا خوب است. ارزان ترین موکاپات ها از جنس برنج هستند.
ویژگی موکاپات های برنجی
- قدرت گرم کردن کمتر نسبت به مس و آلومینیوم دارند.
- از مس و آلومینیوم ضد زنگ تر هستند.
- قیمت آن ها از مس ارزان تر است.
آب کاری نیکل
برای اینکه مقاومت قهوه جوش های برنجی بالا رفته و از خوردگی و زنگ زدگی محافظت شوند. از یک لایه نیکل روی آنها استفاده می شود. آبکاری با نیکل یک مانع روی برنج بوجود می آورد که باعث می شود از زنگ زدن محافظت شود.

موکاپات مس
اغلب قهوه جوش و موکاپات ها از فلز مس ساخته می شوند. این قهوه جوش ها گرما را به خوبی حفظ می کنند. به همین دلیل از فلز مس برای ساخت انواع ظروف و همینطور موکاپات استفاده می شود.
مس خاصیت ضد باکتری هم دارد. فلز مس جزو فلزات باارزش محسوب می شود.
فلز مس از لحاظ قیمت از دیگر فلزات گران تر است. بنابراین قهوه جوش و موکاپات مسی از بقیه گران تر است.
ویژگی موکاپات های مسی
- حفظ حرارت و انتقال سریع گرما
- قیمت بالاتر نسبت به آلومینیوم، برنج، فولاد
- خاصیت ضد باکتریایی
- مقاومت پایین در برابر زنگ زدگی نسبت به فولاد
- قابلیت انعطاف پذیری بالا
موکاپات استیل
استیل فلزی است که در تمام ماشین ها ائم از کیفیت بالا یا پایین استفاده می کنند. این فلز مقاومت بالایی در برابر زنگ زدگی دارد. در عین حال دوام بسیار خوبی هم دارد. موکاپات های استیل جنس بسیار محکمی دارند.
استیل واکنش پذیر نیست و با قهوه به راحتی واکنش نمی دهد. به همین دلیل از سایر قهوه جوش ها از لحاظ سلامتی بهتر است.
قهوه جوش های استیل از نظر قیمت به صرفه هستند. اما از موکاپات های آلومینیومی کمی گران تر هستند.
ویژگی موکاپات های استیل
- مقاومت بالا در برابر زنگ زدگی
- دوام بالا و محکم بودن
- قیمت مناسب و به صرفه
تأثیر جنس موکاپات بر عطر و طعم نهایی قهوه
جنس موکاپات تأثیر مستقیمی بر عطر و طعم نهایی قهوه دارد و انتخاب فلز مناسب میتواند تجربه قهوه شما را به طور چشمگیری تغییر دهد. موکاپاتهای آلومینیومی به دلیل رسانایی حرارتی بالایی که دارند، قهوه را سریعتر آماده میکنند و معمولاً قهوهای با طعم متعادل تولید میکنند. اما اگر موکاپات آلومینیومی دچار خوردگی شود، ممکن است طعم فلز به قهوه وارد شود که برای سلامتی مضر است. از طرف دیگر، موکاپاتهای مسی بهخاطر حفظ حرارت بهتر و ویژگیهای ضد باکتریایی که دارند، طعمی عمیقتر و غنیتر از قهوه میدهند. این نوع موکاپاتها معمولاً گرانتر از سایر جنسها هستند اما کیفیت قهوهای که تولید میکنند، بینظیر است.
موکاپاتهای برنجی در مقایسه با مس و آلومینیوم، قدرت گرمایش کمتری دارند اما از نظر مقاومت در برابر زنگزدگی و خوردگی، عملکرد بهتری نشان میدهند. این موکاپاتها معمولاً ارزانتر از مسیها هستند و میتوانند گزینه مناسبی برای کسانی باشند که به دنبال قهوهای با طعم نسبتا متعادل هستند. موکاپاتهای استیل نیز به دلیل مقاومت بالا در برابر زنگزدگی و واکنشپذیری کم، بهترین انتخاب برای حفظ طعم خالص قهوه به شمار میروند. استیل عموماً طعم قهوه را تحت تأثیر قرار نمیدهد و در عین حال دوام بیشتری دارد. بنابراین، جنس موکاپات میتواند تأثیر زیادی بر کیفیت نهایی قهوه داشته باشد و بسته به نیاز شما، انتخاب هرکدام از این فلزات میتواند تجربه قهوهای متفاوت ایجاد کند.
جدول مقایسه واکنشپذیری فلزات با قهوه
فلز | واکنشپذیری با قهوه | تأثیر بر طعم قهوه | ویژگیها و مزایا | معایب |
---|---|---|---|---|
آلومینیوم | واکنشپذیر | ممکن است طعم فلزی وارد کند | سبک، ارزان، رسانای حرارتی بالا | خوردگی آسان، وارد شدن آلومینیوم به قهوه، تأثیر منفی بر طعم |
مس | واکنشپذیر به راحتی | طعم غنی و پیچیدهتر | حفظ حرارت عالی، خاصیت ضد باکتری | ممکن است دچار زنگزدگی شود، طعم فلزی در صورت آسیب دیدن |
استیل | غیر واکنشپذیر | حفظ طعم طبیعی و خالص | مقاوم در برابر زنگزدگی، عمر طولانی، بدون تأثیر بر طعم | ممکن است نسبت به سایر فلزات کمی گرانتر باشد |
برنج | واکنشپذیر کمتر از آلومینیوم و مس | طعم نرم و متعادلتر | مقاوم به خوردگی، قیمت مناسب | رسانایی گرما کمتر از مس و آلومینیوم، ممکن است در دماهای پایینتر عملکرد کمتری داشته باشد |
کدام فلز گرمای بیشتری نگه میدارد؟
از بین فلزات مختلفی که در ساخت موکاپاتها استفاده میشوند، مس بهترین فلز برای حفظ گرما است. مس به دلیل ویژگیهای خاص خود در انتقال و نگهداری حرارت عملکرد بسیار خوبی دارد. این فلز گرما را بهطور یکنواخت در سراسر سطح موکاپات پخش میکند و به همین دلیل قهوه بهطور مؤثر و سریعتر دم میشود. این ویژگی باعث میشود که قهوه جوشهای مسی برای کسانی که به دنبال طعم غنی و عمیق هستند، انتخاب مناسبی باشند.
در مقایسه با مس، آلومینیوم و برنج نسبت به مس توانایی کمتری در نگهداشتن گرما دارند. آلومینیوم سریعاً گرم میشود و گرمای خود را سریعتر از دست میدهد، در حالی که برنج گرما را بهطور یکنواختی توزیع میکند اما به اندازه مس قادر به نگهداشتن گرما نیست. استیل نیز نسبت به مس خاصیت نگهداری گرما را دارد، اما بهطور کلی از مس کمتر قادر به حفظ حرارت است.
بنابراین، اگر هدف شما حفظ گرما برای تولید قهوهای با طعم کامل و عمیق باشد، مس بهترین انتخاب است.
نکات مهم در نگهداری و شستشوی موکاپات برای افزایش عمر آن
برای افزایش عمر موکاپات و حفظ عملکرد مطلوب آن، نگهداری و شستشوی صحیح بسیار مهم است. پس از هر بار استفاده از موکاپات، باید آن را به دقت تمیز کنید. این کار کمک میکند تا باقیماندههای قهوه و چربیها از داخل دستگاه پاک شوند و طعم قهوههای بعدی تحت تأثیر قرار نگیرد. بهترین روش شستشو استفاده از آب گرم است و بهتر است از مایع ظرفشویی تنها زمانی استفاده کنید که نیاز باشد، چون استفاده مکرر از مایع ظرفشویی میتواند باعث از بین رفتن لایه چربی طبیعی قهوه شود و طعم فلزی به قهوه بدهد.
همچنین، پس از شستشو، خشک کردن کامل موکاپات اهمیت زیادی دارد. برای جلوگیری از زنگزدگی و خرابی فلز، باید موکاپات را در محیطی خشک و خنک قرار دهید. این کار به جلوگیری از ایجاد خوردگی و حفظ کیفیت دستگاه کمک میکند. علاوه بر این، بررسی منظم قطعات موکاپات مانند گسک (واشر) و مخزن برای اطمینان از عدم آسیب دیدگی و جلوگیری از مشکلات احتمالی ضروری است.
چرا موکاپاتهای استیل گزینهای سالمتر محسوب میشوند؟
موکاپاتهای استیل بهعنوان گزینهای سالمتر برای تهیه قهوه شناخته میشوند، زیرا این فلز واکنشپذیری پایینی دارد و به راحتی با مواد غذایی، بهویژه قهوه، واکنش نمیدهد. برخلاف آلومینیوم که در صورت تماس با قهوه و ایجاد خوردگی ممکن است فلز وارد نوشیدنی شود، استیل هیچگونه طعم یا ماده مضر به قهوه منتقل نمیکند. همچنین، استیل خاصیت ضدباکتریایی دارد و از رشد میکروبها در دستگاه جلوگیری میکند که این ویژگی، علاوه بر حفظ طعم خالص قهوه، به سلامت آن نیز کمک میکند.
از طرف دیگر، موکاپاتهای استیل دارای مقاومت بالا در برابر زنگ زدگی و خوردگی هستند. این ویژگی باعث میشود که عمر مفید دستگاه بیشتر شده و دیگر نیازی به نگرانی در مورد تماس فلز با آب و قهوه در درازمدت نباشد. با این ویژگیها، موکاپاتهای استیل بهعنوان گزینهای سالمتر و بادوامتر در میان سایر موکاپاتها شناخته میشوند.
واکنشپذیری فلزات با قهوه؛ چه چیزی وارد فنجان شما میشود؟
واکنشپذیری فلزات با قهوه میتواند تأثیرات زیادی بر طعم، کیفیت و حتی سلامت قهوه داشته باشد. فلزاتی مانند آلومینیوم، برنج و مس که در ساخت موکاپاتها و قهوهجوشها استفاده میشوند، در شرایط خاصی میتوانند با قهوه واکنش دهند و مواد مضر یا طعمهای نامطلوبی وارد فنجان شما کنند.
برای مثال، آلومینیوم بهدلیل خاصیت واکنشپذیری بالا، ممکن است با اسیدهای موجود در قهوه ترکیب شود و در صورت خوردگی یا عدم تمیزکاری مناسب، فلزات سمی مانند آلومینیوم وارد نوشیدنی شوند. این ماده میتواند برای سلامتی مضر باشد و طعم فلزی ناخوشایندی به قهوه بدهد. به همین دلیل، موکاپاتهای آلومینیومی که بهدرستی پوششدهی نشدهاند، ممکن است برای مصرف طولانیمدت مناسب نباشند.
مس، اگرچه طعم قهوه را غنیتر و خوشطعمتر میکند، ولی از نظر زنگ زدگی و خوردگی حساس است. اگر سطح مسی دچار آسیب شود، ممکن است طعم فلز به قهوه وارد شود که این تأثیر منفی بر عطر و طعم نهایی میگذارد. به همین دلیل، مس باید بهطور مناسب نگهداری و شستشو شود تا از مشکلاتی مانند زنگزدگی جلوگیری شود.
در مقایسه، استیل با واکنشپذیری پایینتر و مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگزدگی، بهترین گزینه برای جلوگیری از وارد شدن فلزات به قهوه است. استیل ضدزنگ به دلیل عدم واکنش با قهوه، طعم طبیعی و خالص آن را حفظ میکند و تأثیری بر طعم نهایی نخواهد گذاشت.
در نهایت، هر فلز بهطور متفاوتی با قهوه واکنش نشان میدهد و انتخاب فلز مناسب میتواند تأثیر زیادی بر کیفیت، عطر و طعم قهوه داشته باشد.
سخن پایانی
قهوه جوش و موکاپات را از فلزاتی مانند آلومینیوم، برنج، مس و استیل می سازند. بهترین فلز آن است که گرما را به خوبی انتقال دهد. و رسانای خوبی باشد. با قهوه واکنش ندهد و کیفیت قهوه را حفظ کند.
برای داشتن یک فنجان قهوه خوش طعم و با کیفیت علاوه بر خرید قهوه، باید قهوه ساز مناسب هم خریداری شود. با توجه به مطالب گفته شده بهترین موکاپات ها از نظر جنس مسی و استیل هستند.
قهوه کویز ارائه دهنده بهترین محصولات قهوه با کیفیت بالا و مرغوب نظیر، فروش قهوه عربیکا 70 درصد، فروش قهوه ربوستا 60 درصد، فروش قهوه سبز، فروش چای ماسالا و… است.
خیلی عالی بود، بهویژه قسمت مربوط به واکنش فلزات با قهوه و تأثیرش بر طعم. من بهتازگی قصد خرید موکاپات دارم و این اطلاعات کمک زیادی به من کرد.
مطلب بسیار جالبی بود. من همیشه فکر میکردم فقط طعم قهوه مهمه، ولی حالا فهمیدم که جنس موکاپات هم تأثیر زیادی روی کیفیت قهوه داره. خیلی خوب توضیح دادید.